inloggen / registreer

Jurisprudentie

AW0898

Datum uitspraak2006-04-11
Datum gepubliceerd2006-04-11
RechtsgebiedHandelszaak
Soort ProcedureKort geding
Instantie naamRechtbank Zutphen
Zaaknummers76496 / KG ZA 06-52
Statusgepubliceerd

Indicatie

Auteursrecht; onrechtmatige daad. Kort geding. Niet aannemelijk dat eiseres - producente van tenttrailers - een auteursrecht toekomt op de driehoekige elementen en patronen van de opbouw van deze trailers. Evenmin sprake van slaafse nabootsing door gedaagde. Gezien de driehoeksconstructie van het uitklapframe ligt het voor de hand dat bij de opbouw van de tenttrailers gebruik wordt gemaakt van driehoekige patronen en elementen. Hieruit volgt dat voor het ontstaan van een auteursrecht, er sprake moet zijn van een oorspronkelijk werk waardoor de tenttrailers een persoonlijk karakter krijgen. Ook al komt vast te staan dat eiser terzake een auteursrecht heeft, kan dit haar niet baten. De tenttrailers van eiseres zijn door de toepassing van andere combinaties en kleurstellingen in zijn totaliteit afwijkend van de trailers van gedaagde. Gedaagde heeft door te kiezen voor een driehoeksframe, voortgebouwd op een reeds bestaande, niet door eiseres ontworpen constructie. Gedaagde maakt zich dan ook niet schuldig aan slaafse nabootsing.

Uitspraak

Rechtbank Zutphen Sector Civiel Afdeling Handel Rolnummer: 76496 / KG ZA 06-52 Uitspraak: 11 april 2006 Vonnis in kort geding in de zaak van 1. [eiser 1], wonende te [woonplaats], gemeente [gemeente], 2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid HOLTKAMPER B.V., gevestigd te Ter Apel, gemeente Vlagtwedde, eisers, procureur mr. C.B. Gaaf, advocaat mr. A.J. Kronenberg te Arnhem, tegen de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid GERJAK B.V., gevestigd te Harfsen, gemeente Lochem, gedaagde, procureur mr. A.J.H. Ozinga, advocaat mr. F.V.B.M. Mutsaerts te 's-Hertogenbosch. Eisers zullen hierna gezamenlijk als Holtkamper c.s. en afzonderlijk als [eiser 1] respectievelijk Holtkamper B.V. worden aangeduid en gedaagde als Gerjak 1. De procedure 1.1 Het verloop van de procedure blijkt uit: - de dagvaarding, betekend op 15 maart 2006 - de mondelinge behandeling ter terechtzitting van 23 maart 2006 - de pleitnota van Holtkamper c.s. - de pleitnota van Gerjak - de aanhouding ten behoeve van het beproeven van een regeling in der minne tussen partijen - de brieven van de advocaten van partijen d.d. 30 maart 2006, inhoudende dat geen regeling tot stand is gekomen en dat zij vonnis verzoeken. 1.2 Ten slotte is vonnis bepaald. 2. De feiten 2.1 Holtkamper B.V. houdt zich onder meer bezig met de ontwikkeling, productie en verkoop van tenttrailers, kampeerwagens, caravans en tenten, alsmede aanverwante kampeer-, outdoor- en vrijetijdsartikelen. Een tenttrailer is een aanhanger met een uitvouwbare tent. 2.2 [eiser 1] is directeur/eigenaar van Holtkamper B.V. en de ontwerper van onder meer de door Holtkamper B.V. sedert 1982 geproduceerde en verhandelde tenttrailers. Holtkamper heeft meerdere technische innovaties geoctrooieerd en verwerkt in de tenttrailers van Holtkamper B.V. 2.3 De vormgeving van diverse tenttrailers van Holtkamper B.V. bestaat sedert 1982 uit een per model verschillend patroon van driehoekige vlakken, gevormd door tentramen, raamluifel en/of vlakken tentdoek. De vorm van deze vlakken wordt geaccentueerd door kleurverschillen tussen de driehoekige vlakken zelf en/of stroken in het aangrenzende tentdoek. De driehoekige raamluifels worden via een scheerlijn aan één punt uitgespannen. 2.4 [eiser 1] heeft aan Holtkamper B.V. een licentie verstrekt om werken, beschermd door aan hem toekomend auteursrecht, te exploiteren. 2.5 Gerjak houdt zich onder meer bezig met het vervaardigen van, alsmede de handel in tenten, kampeerartikelen en aanverwante zaken. In haar assortiment heeft Gerjak onder meer tenttrailers. 2.6 Sedert najaar 2005 brengt Gerjak een nieuwe uitvoering van haar tenttrailer model Tago Settler op de markt. De tent van deze tenttrailer bestaat uit patronen met driehoekige vlakken, gevormd door driehoekige tentramen, raamluifels en vlakken tentdoek, geaccentueerd door kleurverschillen tussen de driehoekige vlakken. De driehoekige raamluifels worden met een scheerlijn aan één punt uitgespannen. 2.7 Voor het op de markt brengen van de nieuwe uitvoering van haar tenttrailer model Tago Settler heeft Gerjak geen toestemming gekregen van [eiser 1]. 3. Het geschil 3.1 Holtkamper c.s. vordert dat de voorzieningenrechter bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis: 1. Gerjak zal veroordelen om zich met onmiddellijke ingang na betekening van dit vonnis te onthouden van iedere, directe of indirecte, verveelvuldiging en/of openbaarmaking van de auteursrechtelijk beschermde vormgeving van de tenten van de Cocoon tenttrailer, de Astro tenttrailer (model 1992) en de Astro Membrane Airco tenttrailer (model 2004) van Holtkamper B.V. en onrechtmatige nabootsing of navolging van de kenmerkende en de onderscheidende elementen van die vormgeving, waaronder begrepen maar niet beperkt tot het in voorraad houden, vervaardigen, het te koop aanbieden, tentoonstellen, verkopen, het uitleveren, het bewerken, het promoten, verhuren of anderszins verhandelen of ter beschikking stellen van de (nieuwe) Tago Settler tenttrailer en van enig ander model tenttrailer of tent waardoor inbreuk wordt gemaakt op de auteursrechten van [eiser 1] en/of onrechtmatig wordt gehandeld jegens [eiser 1] en de licentiehouder Holtkamper B.V.; 2. Gerjak zal veroordelen om binnen zeven dagen na betekening van dit vonnis aan de advocaat van Holtkamper c.s. schriftelijk opgave te doen van: a. de volledige namen en adressen van de producent(en) en leverancier(s) van de (nieuwe) Tago Settler tenttrailer, aantallen door haar ingekochte en aantallen aan haar geleverde (nieuwe) Tago Settler tenttrailers, met vermelding van de inkoopprijs per stuk en onder overlegging van opdrachtbevestigingen, afleverbonnen, facturen en/of andere deugdelijke bewijsstukken; b. de aantallen van de (nieuwe) Tago Settler tenttrailer die zij heeft verkocht en/of heeft geleverd aan afnemers, gesplitst in verkopen aan particuliere afnemers en verkopen aan professionele afnemers, met dien verstande dat bij de professionele afnemers tevens opgave wordt gedaan van de namen en adressen van die afnemers en aantallen per individuele afnemer verkochte en geleverde exemplaren van de (nieuwe) Tago Settler tenttrailer, telkens met vermelding van de aan de afnemer (particulier en professioneel) in rekening gebrachte verkoopprijs en onder overlegging van facturen, afleverbonnen en/of andere deugdelijke bewijsstukken; c. de aantallen nog in voorraad gehouden (nieuwe) Tago Settler tenttrailers met vermelding van plaatsnaam en adres van opslag en naam van de bewaarder, onder overlegging van orderbevestigingen, fabricageopdrachten, bewaargevingsopdrachten en/of andere deugdelijke bewijsstukken; d. de aantallen zich nog in het proces van bestelling en/of fabricage bevindende (nieuwe) Tago Settler tenttrailers met vermelding van de volledige naam en adresgegevens van de fabrikant of leverancier waar de (nieuwe) Tago Settler tenttrailers zich bevinden, onder overlegging van orderbevestigingen, fabricageopdrachten en/of andere deugdelijke bewijsstukken; e. een berekening van de met de verkoop van de (nieuwe) Tago Settler tenttrailer behaalde omzet en winst (berekend op basis van verkoopprijs minus inkoopprijs vermeerderd met toerekenbare directe kosten), met een specificatie van de verschillende in mindering gebrachte directe kostenposten, en onder overlegging van duidelijke en gedetailleerde schriftelijke bewijsstukken; 3. Gerjak zal veroordelen om binnen uiterlijk zeven dagen na betekening van dit vonnis een origineel ondertekende verklaring van een registeraccountant te overhandigen aan de advocaat van Holtkamper c.s., waarin die accountant de juistheid en volledigheid bevestigt van de op grond van de veroordeling onder punt 2 hierboven verstrekte gegeven s, op basis van een door de accountant verricht onderzoek in haar financiële administratie en boekhouding, een en ander op haar eigen kosten; 4. Gerjak zal veroordelen om binnen uiterlijk zeven dagen na betekening van dit vonnis aan al haar professionele afnemers een brief te verzenden, waarin, met uitzondering van de adressering, datering en de afsluiting, uitsluitend de navolgende tekst is opgenomen: “Geachte heer/mevrouw, Wij hebben aan u geleverd één of meer Tago Settler tenttrailer(s) met een vernieuwde vormgeving. Dit product maakt inbreuk op de exclusieve auteursrechten van [eiser 1]. Voor een verhandeling van de Tago Settler hebben wij nooit toestemming gekregen van hem. Wij verzoeken u daarom de door ons geleverde Tago Settler exemplaren zo spoedig mogelijk aan ons te retourneren tegenover terugbetaling onzerzijds van het door u daarvoor reeds betaalde bedrag. Het in voorraad houden, doen vervaardigen, te koop aanbieden, bewerken, verkopen, verhuren of anderszins verhandelen of ter beschikking stellen van de Tago Settler vormt een inbreuk op de auteursrechten van [eiser 1] c.q. is onrechtmatig jegens hem en zijn licentiehouder Holtkamper B.V. en zij kunnen u derhalve ook rechtstreeks op grond daarvan aanspreken”, en gelijktijdig aan de advocaat van Holtkamper c.s. een kopie van deze brief toe te zenden tezamen met een lijst met adressen en namen van geadresseerden aan wie deze brief is verstuurd; 5. Gerjak zal veroordelen om binnen uiterlijk dertig dagen na betekening van dit vonnis de bij haar in voorraad zijnde, alsnog in haar bezit komende en de door haar afnemers geretourneerde (nieuwe) Tago Settler tenttrailers op haar kosten te demonteren en de aldus gedemonteerde tenten van de tenttrailers op haar kosten te doen vernietigen onder toezicht van een deurwaarder en onder de gehoudenheid om een proces-verbaal van de deurwaarder betreffende de demontage en de vernietiging van de tenten van de tenttrailers binnen zeven dagen na de vernietiging aan de advocaat van Holtkamper c.s. toe te zenden; 6. Gerjak zal veroordelen tot betaling van een dwangsom van € 20.000,-- voor iedere overtreding van de hierboven onder 1 tot en met 5 gevorderde bevelen, of, ter uitsluitende keuze van Holtkamper c.s., van € 5.000,-- voor iedere dag dat zij met de nakoming van die bevelen in gebreke blijft, waarbij elk aangetroffen exemplaar van de inbreukmakende zaak geldt als een afzonderlijke overtreding; 7. Gerjak zal veroordelen in de kosten van dit geding; 8. zal bepalen, dat de termijn waarbinnen een bodemprocedure aanhangig moet worden gemaakt zes maanden zal zijn, te rekenen vanaf de datum van dit vonnis. 3.2 Gerjak voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan. 4. De beoordeling 4.1 Aan haar vorderingen heeft Holtkamper c.s. ten grondslag gelegd, dat sedert de introductie van de eerste Holtkamper tenttrailer in 1982 de tenten daarvan een uniek en opvallend uiterlijk kennen, ontworpen door [eiser 1]. Deze vormgeving bestaat onder meer uit de volgende op zichzelf staande elementen: a. de driehoekige liggende tentramen omkaderd door een band tentdoek met afwijkende kleur, zoals opgenomen in de vormgeving van de Astro 1992 en de Astro 2004; b. de driehoekige tentramen die met de punt naar beneden zijn gericht, zoals opgenomen in de vormgeving van de Cocoon en de Astro 2004; c. de driehoekige raamluifels, die zijn te sluiten met ritsen of op te rollen of uit te spannen via een touw aan de vrije punt van die luifel. Ieder van deze elementen bezit op zichzelf een eigen, oorspronkelijk karakter en bezit het persoonlijk stempel van de maker, zodat deze elementen auteursrechtelijk beschermde werken zijn. De patronen met combinaties van afzonderlijke elementen hebben eveneens een eigen oorspronkelijk karakter en dragen het persoonlijk stempel van de maker, zodat ook de patronen als zodanig zelfstandig auteursrechtelijk beschermde werken zijn. Gerjak heeft in de nieuwe Tago Settler tenttrailer de auteursrechtelijk beschermde trekken van de werken van [eiser 1] overgenomen, zodat sprake is van inbreuk op het aan [eiser 1] toekomende auteursrecht. Overgenomen elementen zijn: - de kenmerkende driehoekige tentramen met de punten naar beneden gericht van de Cocoon; - de kenmerkende driehoekige liggende vlakken (tentraam of tentdoek) aan de bovenzijde omkaderd door een band tentdoek met afwijkende kleur van de Astro 1992 en de Astro 2004 (het driehoekige tentdoekvlak aan de linkerzijde van de Tago Settler stemt overeen met het gesloten raam op dezelfde plaats van de Astro- modellen) - de kenmerkende driehoekige raamluifels van de Holtkamper modellen die zijn te sluiten met ritsen of op te rollen of uit te spannen met een lijn aan de punt van de luifel; - de opvallende horizontale band tentdoek in afwijkende kleur ter hoogte van de bovenrand van de trailer, van de Cocoon; - de opvallende accentuering van de driehoekvormen met contrasterende kleuren en met balken tentstof in afwijkende kleur. Overgenomen patronen zijn: - het kenmerkende patroon van de Astro 1992, bestaande uit de twee horizontaal liggende driehoekige vlakken (tentraam met luifel, dicht of open) met de punten naar elkaar gericht en aan de bovenzijde omkaderd met een balk tentdoek met afwijkende kleur; - het kenmerkende patroon van de Cocoon, bestaande uit twee driehoekige tentramen met driehoekige luifels en de horizontale band ter hoogte van de bovenrand van de trailer; - het kenmerkende patroon van de Astro 2004, bestaande uit vier driehoekige vlakken gevormd door driehoekige ramen, driehoekige luifels en driehoekige vlakken tentdoek. 4.2 Bij de gehouden bezichtiging is gebleken, dat de uiterlijke vormgeving van de Tago Settler tenttrailer aan de zijkanten bestaat uit combinaties van driehoekige elementen en patronen. Ook in de van Holtkamper B.V. afkomstige tenttrailers Cocoon, Astro model 1992 en Astro Membrane Airco 2004 zijn driehoekige elementen en patronen in verschillende combinaties toegepast. Iedere individuele tenttrailer van Holtkamper B.V. is door de toegepaste andere combinaties en andere kleurstellingen in zijn totaliteit afwijkend van de Tago Settler tenttrailer. 4.3 Door Holtkamper c.s. is niet weersproken, dat een driehoeksconstructie voor het uitklapframe van de tent van tenttrailers reeds ruim vóór 1982 is toegepast in door andere fabrikanten vervaardigde tenttrailers, te weten bij een Travel Sleeper en bij een Campletmodel. Dit brengt met zich dat - zo er voor tenttrailers al een auteursrecht zou rusten op de driehoeksconstructie - dit auteursrecht niet toekomt aan [eiser 1], hetgeen door Holtkamper c.s. ook niet is gesteld. 4.4 Uit de keus voor een driehoeksconstructie voor het uitklapframe van de tent van een tenttrailer vloeien driehoekige elementen en patronen uit esthetisch oogpunt bezien logischerwijs voort. Hieruit volgt, dat om voor driehoekige elementen en patronen ten behoeve van tenttrailers auteursrechten te doen ontstaan, vereist is dat de combinaties daarvan een oorspronkelijk werk opleveren en daarmee aan de betreffende tenttrailers een eigen en persoonlijk karakter geven. Indien en voor zover in rechte al mocht komen vast te staan, dat aan de door Holtkamper B.V. gebruikte combinaties van driehoekige elementen en patronen ten behoeve van haar tenttrailers auteursrechten toekomen aan [eiser 1], hetgeen door Gerjak gemotiveerd is bestreden, kan dit Holtkamper c.s. niet baten. Immers, zoals hiervoor onder 4.2 overwogen, is iedere individuele tenttrailer van Holtkamper B.V. door de toegepaste andere combinaties en andere kleurstellingen in zijn totaliteit afwijkend van de Tago Settler tenttrailer. Deze stelling van Holtkamper c.s. moet daarom worden verworpen. 4.5 Holtkamper c.s. heeft zich voorts erop beroepen, dat Gerjak onrechtmatig jegens haar handelt. Ter ondersteuning van deze stelling heeft Holtkamper c.s. aangevoerd, dat Gerjak verwarring wekt bij het publiek doordat zij bij de vormgeving van de Tago Settler tenttrailer zich schuldig heeft gemaakt aan ongeoorloofde slaafse nabootsing van dezelfde kenmerkende vormgeving van de tenttrailers van Holtkamper B.V. Zonder afbreuk te doen aan de functionaliteit en bruikbaarheid van de Tago Settler tenttrailer had Gerjak kunnen kiezen voor een andere vormgeving. 4.6 In deze stelling kan Holtkamper c.s. niet worden gevolgd. Immers, vaststaat dat Gerjak met de keus voor het toepassen van een driehoeksconstructie voor het uitklapframe van de tent van de Tago Settler tenttrailer heeft voortgebouwd op ook door andere fabrikanten dan Holtkamper B.V. eerder gebezigde constructies, alsmede dat uit de keus voor die constructie combinaties van driehoekige elementen en patronen uit esthetisch oogpunt bezien logischerwijs voortvloeien. De tenten van de door Holtkamper B.V. vervaardigde tenttrailers bezitten dan ook geen duidelijk onderscheidend vermogen ten aanzien van andere tenttrailers met een driehoeksconstructie. Ook deze stelling van Holtkamper c.s. moet daarom worden verworpen. 4.7 Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen, moeten de vorderingen van Holtkamper c.s. worden afgewezen. 4.8 Holtkamper c.s. zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Gerjak worden begroot op: - vast recht EUR 248,00 - overige kosten 0,00 - salaris procureur 816,00 Totaal EUR 1.064,00 5. De beslissing De voorzieningenrechter 5.1 wijst de vorderingen af; 5.2 veroordeelt Holtkamper c.s. in de proceskosten, aan de zijde van Gerjak tot op heden begroot op EUR 1.064,00; 5.3 verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad. Dit vonnis is gewezen door mr. S.A.M. Vrendenbarg-Elsbeek en in het openbaar uitgesproken op 11 april 2006. cm/vr